De gemeente Schagen kocht de beide Slottorens en bracht er de veldwachter (Cornelis Bok) en een doorgangsgevangenis in onder. Het terrein, waar ooit het trotse Slot had gestaan, werd op verschillende wijzen gebruikt als varkensfokkerij maar het langst als kerkhof.
In het laatste deel van de vorige eeuw stonden de twee torens nogal onbestemd bij. Een burgerinitiatief gesteund door de toenmalige burgermeester (Initiatiefgroep Slot Schagen) resulteerde in de herbouw, op de oude fundamenten, van het hoofdgebouw van Slot Schagen in de huidig vorm van een moderne replica.
Wonen in Schagen
Om te kunnen wonen in Schagen heeft u een huis nodig. Deze huizen staan in het centrum (1), gemakshalve 'oud' Schagen genoemd, of zijn beschikbaar in de omringende wijken. Het centrum heeft een rechthoekige vorm wat goed te zien is op de plattegrond.
Het Centrum wordt in het noorden begrenst door de Beethovenlaan, aan de oostkant wordt de grens gevormd door de spoorlijn en tevens vindt u daar uiteraard ook het station, zuidelijk geeft de zuiderweg de grens aan en aan de westkant wordt het denkbeeldige vierkant gesloten door de westerweg. In het centrum zijn alle winkels en uitgaansgelegenheden gesitueerd en tevens is er een zeer ruim opgezet overdekt winkelcentrum. Ook zijn er 3 basisscholen en is voor het voortgezetonderwijs de Rijks Scholen Gemeenschap (RSg) gevestigd in het Centrum.
Woonontwikkelingen, onderwijs en bedrijfspromotie zijn belangrijke aspecten voor een leefbaar woonklimaat. Daarbij moet ook goed gelet worden op het monumentale erfgoed en de historische waarden ervan. Renovatie of slopen, zijn niet zelden prangend vragen voor gemeenten en wooncompagnies. Wat dat betreft is dat niet anders voor Schagen.
Soms gaat men over tot drastische maatregelen en soms wordt een object van de sloophamer gered en gaat men over tot renovatie. Zo werd eens in het Centrum het voormalige bejaarden tehuis 'Maria Boodschap' prijs gegeven aan de sloophamer, waarna op dezelfde plek een fantastisch
appartementen complex herrees.